Kopalnia Soli „Wieliczka”

Ta nieczynna już dziś kopalnia „białego złota” stanowi prawdziwą turystyczną perłę Europy. Świadczy o tym wpisanie jej w 1978 roku na listę światowego dziedzictwa UNESCO jako jednego z pierwszych obiektów na świecie. Kopalnia co roku ściąga około miliona turystów, którzy podziwiają jej piękno. Jest nie tylko świadectwem ponad 700-letniej historii wielickiego górnictwa, ale także zachwycającym podziemnym miastem. To wszystko czyni wielicką kopalnię zabytkiem unikatowym w skali światowej.
Pierwszy szyb prowadzący pod ziemię wydrążono w Wieliczce już w drugiej połowie XIII wieku, ale prawdziwy rozkwit  kopalni  rozpoczął  się XIV wieku, kiedy to dochody z wydobycia soli stanowiły aż jedną  trzecią budżetu Królestwa Polskiego. Można więc powiedzieć, że sól z Wieliczki umożliwiła Kazimierzowi Wielkiemu pozostawienie Polski murowanej. Pokaźne zyski pozwoliły na inwestycje w rozwój kopalni, dzięki którym była ona wzbogacana o coraz nowocześniejsze rozwiązania. Już wówczas stanowiła innowacyjne miejsce, które zaczęło przyciągać turystów. Pierwszym znanym z imienia i nazwiska odwiedzającym był… Mikołaj Kopernik. Zwiedził kopalnię w 1493 roku. Co ciekawe, historia kopalni nie wyznacza początku tradycji wydobycia soli na tym terenie. Już 3000 lat przed naszą erą eksploatowano źródła solankowe, które biły w Wieliczce. Kopalnia w Wieliczce wraz z siostrzaną kopalnią w pobliskiej Bochni prężnie działały na rzecz państwa polskiego przez blisko 500 lat – aż do pierwszego rozbioru Polski w 1772 roku. Wieliczka znalazła się wówczas pod jurysdykcją Monarchii Habsburgów. Mimo braku polskiego państwa kopalnia nadal się rozwijała. Nowi gospodarze planowali   rozwój długoterminowo i nie żałowali pieniędzy na zabezpieczenia. Dzięki rozwojowi technicznemu, jaki miał miejsce w XIX wieku, oddano do użytku wyciągarkę parową i młyn solny. Wymieniono również wiertarki ręczne na pneumatyczne. Wytyczono pierwszą trasę turystyczną – zwiedzanie odbywało się wówczas z poziomu konnej bryczki –a turystyka stała się znaczącym źródłem dochodu kopalni.
Gdy po 150 latach Polska wróciła na mapy Europy, symbolicznie zmieniono nazwy szybów i wyrobisk, na przykład szyb cesarzowej Elżbiety przemianowano na szyb św. Kingi.